Medycyna Rodzinna

Jakie są kompetencje położnej POZ:

Położna środowiskowa podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) opiekuje się kobietami w każdym wieku. Jest to kompleksowa opieka pielęgnacyjna – położnicza i ginekologiczna. Opiekuje się też noworodkami do drugiego miesiąca życia

Miejsce wizyt: 

Wizyta położnej POZ może się odbyć:

  • w warunkach ambulatoryjnych, np. w gabinecie w przychodni
  • w domu pacjentki (wizyta patronażowa i profilaktyczna).

Dostępność Położnej:

Położna realizuje świadczenia:

  • od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8:00 a 18:00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy
  • w terminie uzgodnionym z pacjentką
  • w terminie określonym w treści zlecenia lub skierowania
  • w dniu zgłoszenia – jeśli stan zdrowia pacjentki tego wymaga.

Opieka położnej podczas ciąży:

Położna środowiskowa opiekuje się kobietami w ciąży:

  • 1 raz w tygodniu od 21 do 31 tygodnia ciąży – maksymalnie 10 wizyt
  • 2 razy w tygodniu od 32 tygodnia ciąży do porodu – maksymalnie 16 wizyt.

Wizyty obejmują:

  • rozpoznanie problemów zdrowotnych
  • zaplanowanie i realizację świadczeń profilaktycznych
  • edukację kobiet w ciąży oraz w ciąży wysokiego ryzyka, przygotowującą do porodu i rodzicielstwa.

Położna POZ przygotowuje plan edukacji przedporodowej dla kobiet w ciąży, w tym dla kobiet w ciąży wysokiego ryzyka. Jest to integralna część dokumentacji medycznej pacjentki. Obejmuje praktyczne i teoretyczne przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa (także w formie świadczeń realizowanych grupowo).

Opieka nad noworodkami:

Do 2 miesięcy kalendarzowych życia dziecka położna POZ jest zobowiązana do 4–6 wizyt patronażowych. Badania wykonywane są w obecności opiekunów prawnych lub faktycznych w domu dziecka. Pierwsza wizyta odbywa się nie później niż 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko.

Zakres wizyt:

1–4 doba życia dziecka

  • badanie dziecka, z uwzględnieniem oceny stanu ogólnego bezpośrednio po urodzeniu według skali Apgar – jeśli położna prowadziła samodzielnie poród fizjologiczny
  • pomoc w tworzeniu więzi matki z dzieckiem i w rozpoczęcie karmienia piersią
  • wykonanie pomiarów masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej dziecka
  • profilaktyka zakażeń przedniego odcinka oka.

1–6 tydzień życia (co najmniej 4 wizyty patronażowe)

    1.Opieka nad noworodkiem lub niemowlęciem, w tym:

  • obserwacja i ocena rozwoju fizycznego w zakresie: adaptacji dziecka do środowiska zewnętrznego, stanu skóry i błon śluzowych, pępka, wydalin, wydzielin, rozwoju psychoruchowego, funkcjonowania narządów zmysłów
  • ocena odruchów noworodka, sposobu oraz technik karmienia
  • wykrywanie objawów patologicznych
  • ocena relacji rodziny z noworodkiem.  

     2.  Edukacja zdrowotna i udzielanie rodzicom porad w zakresie:

  • pielęgnacji noworodka
  • karmienia piersią
  • szczepień ochronnych
  • badań profilaktycznych
  • opieki medycznej, socjalnej
  • laktacji, kontroli płodności, samoopieki. 

      3. Promocja zachowań prozdrowotnych rodziców. 

      4. Identyfikacja czynników ryzyka w rodzinie.

      5. Diagnoza i ustalanie hierarchii podejmowanych działań.

Po zakończeniu wizyt patronażowych położna przekazuje opiekę nad niemowlęciem pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej.

Opieka nad kobietami po operacji:

Jeśli przeszłaś operację ginekologiczną lub ginekologiczno-onkologiczną, możesz otrzymać w szpitalu skierowanie do położnej środowiskowej. Zajmie się ona, w Twoim domu, raną pooperacyjną aż do jej zagojenia.

Cytologia u położnej: 

Możliwość pobrania Cytologii w Poradni Ginekologicznej w CM Sanitas. 

Zmiana położnej:

Dane swojej położnej znajdziesz na Internetowym Koncie Pacjenta lub w Rejestracji POZ. Jeśli nie odpowiada Ci położna POZ, możesz ją zmienić – bezpłatnie, jednak nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym. Za każdą następną zmianę w danym roku musisz zapłacić.

Dodatkowe informacje

Zakres opieki sprawowanej przez położną POZ

Położna POZ realizuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną obejmującą:

  • Edukację w zakresie planowania rodziny.
  • Opiekę w okresie ciąży, porodu i połogu.
  • Opiekę nad kobietą, noworodkiem i niemowlęciem do ukończenia drugiego miesiąca życia.
  • Opiekę w chorobach ginekologicznych.
  • Opiekę nad kobietą w każdym okresie jej życia.

Świadczenia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób obejmują:

  • Edukację w zakresie prozdrowotnego stylu życia kobiety.
  • Przygotowania do porodu, z uwzględnieniem porodu rodzinnego.
  • Poradnictwo w zakresie higieny odżywiania w okresie połogu.
  • Poradnictwo w zakresie pielęgnacji i prawidłowego żywienia noworodka i niemowlęcia do drugiego miesiąca życia.
  • Poradnictwo laktacyjne i promowanie karmienia piersią.
  • Kształtowanie postaw rodzicielskich.
  • Edukację i udzielanie porad w zakresie powrotu płodności po porodzie, metod regulacji płodności.
  • Profilaktykę chorób ginekologicznych i patologii położniczych.
  • Edukację kobiety we wszystkich okresach życia w zakresie prowadzenia samoobserwacji oraz podejmowania działań w celu wczesnego wykrywania i likwidacji czynników ryzyka nowotworowego.
  • Edukację w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV oraz chorobom przenoszonym drogą płciową.
  • Profilaktykę chorób wieku rozwojowego.
  • Edukację w zakresie szczepień ochronnych.

Świadczenia diagnostyczne obejmują:

  • Przeprowadzanie wywiadu środowiskowego/rodzinnego.
  • Monitorowanie rozwoju ciąży fizjologicznej.
  • Wykonywanie badania położniczego u kobiet.
  • Ocenę relacji rodziny z noworodkiem.
  • Monitorowanie przebiegu połogu i rozwoju noworodka i niemowlęcia do drugiego miesiąca życia.
  • Obserwację i ocenę rozwoju psychoruchowego noworodka i niemowlęcia oraz adaptacji do środowiska zewnętrznego.
  • Wykonywanie pomiarów u kobiety i noworodka oraz ocenę tych pomiarów.
  • Ocenę poziomu bilirubiny w oparciu o topografię zażółcenia według schematu Kramera oraz pobieranie materiałów do testów na fenyloketonurię i hypotyreozę u noworodków.
  • Wykonywanie testów diagnostycznych poza laboratorium w oparciu o zestawy i aparaturę przeznaczoną do wykonywania oznaczeń w miejscu zamieszkania pacjenta.
  • Pobieranie materiału do badań diagnostycznych zgodnie z odrębnymi przepisami.

Świadczenia pielęgnacyjne obejmują planowanie, realizację i ocenę opieki pielęgnacyjnej nad:

  • Kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu.
  • Noworodkiem i niemowlęciem do drugiego miesiąca życia.
  • Kobietą ze schorzeniami ginekologicznymi.
  • Przygotowanie i wspieranie rodziny w opiece świadczonej na rzecz noworodka, niemowlęcia i kobiety.
  • Przygotowanie kobiety do samoopieki i samopielęgnacji.

Świadczenia lecznicze, zgodnie z odrębnymi przepisami, obejmują:

  • udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i w nagłych zachorowaniach, w tym prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
  • udzielanie pomocy położniczej i neonatologicznej w stanach nagłych do czasu przybycia lekarza.
  • przyjmowanie porodu nagłego w warunkach domowych.
  • zabezpieczenie naciętego lub pękniętego krocza.
  • udzielanie pomocy w okresie laktacji.
  • wykonywanie zabiegów leczniczych zgodnie z odrębnymi przepisami.
  • podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza zgodnie z odrębnymi przepisami, wykonywanie iniekcji domięśniowych, dożylnych, śródskórnych oraz wykonywanie wlewów dożylnych.
  • zdejmowanie szwów.
  • cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiet, usuwanie cewnika, płukanie pęcherza.
  • wykonywanie wlewów/wlewek doodbytniczych.
  • płukanie pochwy.
  • leczenie i opatrywanie oparzeń, ran, odleżyn we współpracy z pielęgniarką POZ.
  • wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna.
  • ustalanie diety kobiety zgodnie z potrzebami.
  • doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego, w uzgodnieniu z lekarzem i zgodnie z wykazem leków, do podawania których uprawniona jest położna.

Świadczenia rehabilitacyjne obejmują:

  • Ćwiczenia usprawniające w ciąży, połogu i schorzeniach ginekologicznych.
  • Wykonywanie drenażu ułożeniowego u kobiety.
  • Prowadzenie gimnastyki oddechowej, relaksacyjnej, przygotowującej do porodu oraz połogu.

W realizacji świadczeń opieki zdrowotnej położna POZ współpracuje z:

  • Lekarzem ginekologiem (położnikiem) udzielającym świadczeń specjalistycznych w zakresie jej zadań.
  • Lekarzem POZ i w porozumieniu z lekarzem wykonuje świadczenia lecznicze.
  • Pielęgniarką POZ.
  • Pielęgniarką POZ środowiska nauczania i wychowania.
  • Pielęgniarką opieki długoterminowej domowej.
  • Położną zatrudnioną w specjalistycznej poradni położniczo-ginekologicznej.
  • Innymi świadczeniodawcami zgodnie z potrzebami pacjentów.
  • Przedstawicielami organizacji i instytucji działających na rzecz zdrowia.